Chwarren bitwidol
Gwedd
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/97/Gray1180.png/250px-Gray1180.png)
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Pituitary_gland.png/250px-Pituitary_gland.png)
![](http://chped.net/https/upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Illu_endocrine_system.png/220px-Illu_endocrine_system.png)
1 Corffyn pineol 2 Chwarren bitwidol 3 Y chwarren theiroid 4 Hypothalmws 5 Chwarren adrenal 6 Pancreas 7 Ofari 8 Y ceilliau
Mae'r chwarren bitwidol (neu'r hypoffeisis) yn un o'r chwarrennau endocrin - tua'r un faint â phusen. O ran siap, mae'n ymwthio allan o waelod yr hypothalmws ar waelod isaf yr ymennydd. Saif yn y fosa' o fewn asgwrn y sffenoid.
Mae'n secredu (neu'n chwysu) hormonau gan reoli'r homeostasis, gan gynnwys yr hormonnau sy'n ysgogi chwarrennau endocrin eraill. Mae'n cysylltu i'r hypothalmws drwy'r 'median eminence'.
Pwrpas[golygu | golygu cod]
Pwrpas yr hormonnau pitwidol ydy rheoli rhai o'r prosesau hyn:
- Datblygiad y corff dynol
- Pwysau gwaed
- Rhai agweddau o feichiogrwydd a genedigaeth
- Llaeth y fron
- Yr organau rhyw
- Chwarrennau'r theiroid
- Trosglwyddo ynni o fwyd yn ynni metabolig
- Rheoli dŵr ac osmolaredd yn y corff